«ژان پل سارتر» که به عنوان یک فیلسوف، رماننویس، نمایشنامهنویس، فعال سیاسی و منتقد ادبی فرانسوی شناخته میشود، در سال ۱۹۰۵ در پاریس چشم به جهان گشود. زمانی که وی تنها دو سال داشت، پدرش از دنیا رفت و به همین دلیل، مدتی به همراه مادرش در خانهی پدربزرگش زندگی میکرد.
ژان، پس از ازدواج مادرش، به لاروشل نقل مکان کرد؛ اما از زندگی با ناپدریاش به هیچ وجه راضی نبود. او از همان دوران نوجوانی دست به قلم بود و یکی از آثارش در نشریهای ادبی منتشر شد. این فیلسوف برای ادامهی تحصیل وارد دانشسرای عالی پاریس شد.
سارتر در سال ۱۹۲۹ «سیمون دوبووار» را ملاقات کرد که بعدها به یک نویسنده و فعال فمینیست مشهور تبدیل شد. آنها هیچگاه با یکدیگر به صورت قانونی ازدواج نکردند؛ چرا که آن را بسیار بورژوایی میدانستند.
«ژان پل سارتر» سالها به تدریس پرداخت و در همان ایام، رمان مشهور «تهوع» را به چاپ رساند، اثری که برایش شهرتی جهانی به همراه آورد. او نوشتن مجموعهی داستان «دیوار» را نیز آغاز کرد؛ اما شروع جنگ جهانی دوم و اشغال فرانسه در نگارش آن وقفه ایجاد نمود.
ژان به همراه تعدادی نویسنده و دانشجو گروه زیرزمینی سوسیالیسم و آزادی را تأسیس کرد؛ اما پس از چندی، تصمیم گرفت به نویسندگی انتقادی بپردازد و گروه را رها کرد. وی در این ایام به نگارش آثاری مانند «مگسها»، «هستی و نیستی» و «خروج ممنوع» مشغول شد؛ تا اینکه جنگ جهانی دوم به پایان رسید.
سارتر در دههی ۷۰ میلادی برای تحریک شورشهای مارکسیستی فعالیت میکرد و علاقه داشت در مسیر ترویج انقلاب حرکت کند. «ژان پل سارتر» در اواخر عمر بینایی خود از دست داده بود و سرانجام در سال ۱۹۸۰ از دنیا رفت. از میان سایر آثار این نویسنده میتوان به مواردی مانند دستهای آلوده، سن عقل، شیطان و خدا، نکراسوف و… اشاره کرد.
آشنایی با برخی از آثار ژان پل سارتر
کتاب تهوع:
«ژان پل سارتر» در سال ۱۹۳۸ رمان «تهوع» را به عنوان نخستین کتاب خود منتشر کرد که با استقبال بینظیری روبرو شد. داستان این رمان دربارهی سرگذشت مردی مجرد و تقریباً سی و پنج ساله به نام «آنتوان روکانتن» که در شهری خیالی، زندگی میکند و در حال نوشتن زندگی شخصیتی سیاسی است.
رمان «تهوع» در واقع خاطرات کسی است که در کشاکش و بنبستهای زندگیاش برای رهایی خویشتن از تنهایی به دنبال پناهگاه امنی است تا بتواند در برابر هجمههای بیپایان افکار پلید، سرد، تیره و تار زمانه که حالت تهوعگونهای را در او به وجود آورده است، راهی به سوی روشنایی بگشاید.
کتاب دستهای آلوده:
نمایشنامهی «دستهای آلوده» نوشتهی «ژان پل سارتر» که درامی سیاسی محسوب میشود، پر از دیالوگهای خواندنی و جذاب است و فضای دوران کمونیستی فرانسه را توصیف میکند. سارتر در این کتاب، ماجراهای هوگو، پسر جوانی را روایت میکند که عضو حزب کمونیست است. او به فرمان رهبرانش باید سیاستمداری را به قتل برساند که عقایدش با سیاست حزب کمونیست متفاوت است. هوگو پس از فراز و فرودهای بسیار، عملیات را با موفقیت به سرانجام میرساند و به زندان میرود؛ اما در این عملیات هیچچیز به آسانی پیش نمیرود و پای احساسات و امیال شخصی وی نیز به میان میآید.
مردههای بیکفن و دفن:
نمایشنامهی «مردههای بیکفن و دفن» نوشتهی «ژان پل سارتر» که به جنگ و تبعات آن میپردازد، دربارهی پارتیزانهای فرانسوی در طول جنگ جهانی دوم است. این گروه طی یک عملیات دستگیر میشوند و مورد شکنجه قرار میگیرند تا سرکردهی خود را لو دهند. سارتر که تجربهی زندگی زیر سایهی جنگ را دارد در نمایشنامهی «مردههای بیکفن و دفن» به بهترین شکل ممکن از تأثیرات منفی جنگ میگوید وموقعیت پیچیدهی روانی شخصیتها را به زیبایی شرح میدهد.